تحقیق چاپ قلمکار ( ورد)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : ۲۱ صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

۱
‏چاپ قلمکار
‏مقدمه
‏هرودت ‏مورخ ‏معروف ‏یونانى ‏از ‏نساجى ‏ایران ‏در ‏ادوار ‏قبل ‏از ‏میلاد ‏سخن ‏گفته ‏ا‏ست. ‏اولین ‏نشانه‌‏ها ‏از ‏وجود ‏پارچه‌‏هاى ‏بافته ‏شده ‏در ‏ایران، ‏متعلق ‏به ‏۴۰۰۰ ‏سال ‏ق.‏م ‏است؛ ‏که ‏در ‏حفریات ‏شوش ‏بدست ‏آمده ‏است. ‏همچنین ‏بخشى ‏از ‏یک ‏وسیل‏ۀ ‏مخصوص ‏ریسندگى ‏در ‏تپه ‏حصار ‏متعلق ‏به ‏۳۰۰۰ ‏سال ‏ق.‏م ‏کشف ‏شده ‏که ‏مى‌‏تواند ‏نشانه‌‏اى ‏از ‏تکامل ‏ریسندگى ‏در ‏آن ‏دوران ‏باشد. ‏پس ‏از ‏آن ‏یعنى ‏در ‏حدود ‏۲۵۰۰ ‏تا ‏۲۷۰۰ ‏ق.‏م ‏بافندگى ‏کاملاً ‏معمول ‏بوده ‏و ‏پارچه‌‏هاى ‏مرغوبى ‏از ‏پشم ‏گوسفند ‏و ‏موى ‏بز ‏و ‏یا ‏با ‏رشته‌‌‏هاى ‏طلا ‏و ‏نقره ‏بافته ‏شده ‏ا‏ست. ‏از ‏روى ‏نمونه‌‏هاى ‏سنگتراشى ‏باقى‌‏مانده ‏از ‏دور‏ۀ ‏مادها، ‏مشخص ‏مى‌‏شود ‏که ‏نساجى ‏در ‏این ‏دوران ‏کاملاً ‏مرسوم ‏بوده ‏اس‏ت.
‏در ‏دوران ‏هخامنشی، ‏نساجى ‏ایران ‏در ‏زمینه ‏بافت ‏پارچه‌‏هاى ‏پشمى ‏نرم ‏و ‏لطیف ‏بوده؛ ‏همینطور ‏از ‏پارچه‌‏هاى ‏زرى ‏در ‏این ‏اوان ‏یاد ‏شده ‏که ‏براى ‏لباس ‏و ‏سراپرده ‏بکار ‏مى‌‏رفته ‏و ‏معروف ‏بوده ‏است.
‏از ‏دور‏ۀ ‏اشکانى ‏به‌‏جز ‏چند ‏نمون‏ۀ ‏اندک ‏که ‏منسوب ‏به ‏این ‏دوران ‏است، ‏چیز ‏مهمى ‏باقى ‏نمانده ‏است.
‏در ‏دوره ‏ساسانی، ‏صنعت ‏پارچه‌‏بافى ‏از ‏صنایع ‏مهم ‏ایرانیان ‏بوده؛ ‏گفته ‏مى‌‏شود ‏که ‏هنرى ‏بسیار ‏زیبا ‏و ‏نفیس ‏بود ‏که ‏حتى ‏بیرق ‏امپراتورى ‏روم ‏از ‏آن ‏تهیه ‏مى‌‏شد ‏و ‏پارچه‌‏هاى ‏ابریشمى ‏چین ‏را ‏نیز ‏به
۲
‏شدت ‏تحت ‏تأثیر ‏خود ‏قرار ‏داده ‏در ‏دوره ‏ساسانى ‏فن ‏بافندگى ‏در ‏اوج ‏عظمت ‏خود ‏قرار ‏داشته ‏و ‏پارچه‌‏هاى ‏ابریشمى ‏که ‏از ‏این ‏دوران ‏به ‏ما ‏رسیده، ‏اشکال ‏و ‏رسم‌‏هاى ‏تزئینى ‏شامل ‏مجموعه‌‏هاى ‏دوایر ‏و ‏اشکال ‏هندسى ‏و ‏تصاویر ‏حیوانات ‏و ‏پرندگان ‏و ‏یا ‏سواران ‏در ‏حال ‏شکار ‏را ‏در ‏معرض ‏دید ‏قرار ‏مى‌‏دهد.
‏در ‏دور‏ۀ ‏اسلامى ‏و ‏اوایل ‏آن ‏صنعت ‏نساجى ‏متأثر ‏از ‏هنر ‏بافندگى ‏ساسانى ‏است ‏و ‏از ‏نظر ‏تکنیک ‏تغییرى ‏حاصل ‏نشده ‏و ‏تنها ‏نقوش ‏و ‏طرح‌‏ها ‏تغییر ‏کرده‌‏اند.
‏در ‏فاصل‏ۀ ‏قرن ‏دوم ‏تا ‏چهارم ‏هـ . ‏ق ‏بافندگى ‏و ‏نساجى ‏در ‏ایران ‏رشد ‏بیشترى ‏داشته ‏و ‏در ‏موز‏ۀ ‏صنایع ‏اسلامى ‏قاهره، ‏نمونه‌‏هایى ‏از ‏آثار ‏نساجى ‏این ‏دوران ‏نگهدارى ‏مى‌‏شود ‏که ‏متعلق ‏به ‏مرو ‏و ‏نیشابور ‏است.
‏در ‏دوره‏ٔ ‏امویان ‏و ‏عباسیان ‏بافت ‏پارچه‌‏هاى ‏زربفت ‏و ‏ابریشم ‏معمول ‏بوده ‏است. ‏از ‏تفاوت ‏نقوش ‏این ‏دوره ‏با ‏پارچه‌‏هاى ‏ساسانی، ‏استفاده ‏از ‏خط ‏در ‏حاشیه ‏پارچه‌‏هاى ‏عصر ‏اسلامى ‏است ‏که ‏از ‏جنس ‏پشم ‏یا ‏ابریشم ‏است.
‏بعضى ‏محققین ‏معتقدند ‏که ‏صنعت ‏نساجى ‏در ‏زمان ‏سلجوقیان ‏به ‏درجه ‏کمال ‏خود ‏رسیده ‏است. ‏شکل‌‏هاى ‏تزئینى ‏روى ‏پارچه ‏در ‏این ‏دوره ‏تغییرات ‏زیادى ‏کرد. ‏در ‏عین ‏حال ‏در ‏این ‏دوره ‏تأثیر ‏سبک‌‏هاى ‏چینى ‏آغاز ‏شد ‏که ‏طرح‌‏هاى ‏دقیق ‏گیاهى ‏و ‏جانورى ‏روى ‏پارچه‌‏هاى ‏حریر ‏نقش ‏بست. ‏از ‏نمونه‌‏هاى ‏این ‏دوران، ‏پارچه ‏ابریشمى ‏سبک ‏و ‏نازکى ‏است ‏که ‏روى ‏آن ‏طرح ‏حیوانات ‏و ‏خطوط ‏کوفى ‏بسیار ‏عالى ‏نقش ‏شده ‏و ‏رنگ‌‏هاى ‏بکار ‏رفته ‏در ‏آن ‏عبارتند ‏ا‏ز: ‏سبز ‏و ‏سفید ‏بر ‏زمینه‏ٔ ‏طلایى ‏و ‏قرمز ‏تیره ‏و ‏قهوه‌‏ای.
‏در ‏دوره‏ٔ ‏سلجوقى ‏شهر ‏رى ‏از ‏شاخص‌‏ترین ‏مراکز ‏پارچه‌‌‏بافى ‏در ‏ایرا ‏ن ‏بود؛ ‏این ‏صنعت ‏در ‏دوران ‏سلجوقى ‏از ‏نظر ‏بافندگی، ‏ابتکار ‏انواع ‏نقشه، ‏و ‏نیز ‏زیبایى ‏رنگ ‏به ‏بالاترین ‏درجه ‏رسیده ‏بود. ‏از ‏مراکز ‏دیگر ‏نساجى ‏در ‏این ‏دوران، ‏یزد، ‏کاشان ‏و ‏تبریز ‏بوده ‏است.
‏در ‏دو ‏قرن ‏هفتم ‏و ‏هشتم ‏هجرى ‏(‏دوره ‏مغو‏ل)‏، ‏بخاطر ‏افزایش ‏ورود ‏کالاهاى ‏چین ‏و ‏گسترش ‏تجارت ‏ایران ‏و ‏چین ‏و ‏بعد ‏حملات ‏مغول ‏و ‏آمدن ‏عده ‏زیادى ‏از ‏بافندگان ‏چینى ‏به ‏ایران، ‏تأثیر ‏سبک‌‏ها ‏و ‏روش‌‏هاى ‏تزئینى ‏چین ‏بر ‏صنعت ‏نساجى ‏ایران ‏رو ‏به ‏افزایش ‏نهاد. ‏بر ‏اثر ‏تقاضا ‏براى ‏اجناس ‏چینی، ‏نساجان ‏ایران ‏نیز ‏از ‏این ‏سبک ‏تقلید ‏کردند. ‏وجود ‏طرح‌‌‏هایى ‏از ‏اژدها، ‏و ‏سایر
۳
‏حیوانات ‏افسانه‌‏ای، ‏گل ‏لوتوس ‏و ‏ابرهاى ‏چینی، ‏که ‏مختص ‏پارچه‌‏هاى ‏چینى ‏بود، ‏و ‏در ‏پارچه‌‏هاى ‏ایران ‏به ‏وفور ‏بکار ‏رفت، ‏نشانه‏ٔ ‏این ‏تأثیر ‏است. ‏از ‏مراکز ‏مهم ‏بافندگى ‏در ‏این ‏دوران، ‏هرات، ‏نیشابور، ‏مرو ‏و ‏تبریز ‏بوده‌‏اند. ‏منسوجات ‏دوره‏ٔ ‏مغولی، ‏داراى ‏رنگ‌‏هاى ‏مطبوع ‏و ‏ملایمى ‏بوده ‏است.
‏در ‏دوره‏ٔ ‏تیموریان ‏شهرهاى ‏یزد، ‏اصفهان، ‏کاشان ‏و ‏تبریز، ‏منسوجات ‏خود ‏را ‏به ‏اطراف ‏و ‏اکناف ‏عالم ‏اسلام ‏صادر ‏کردند. ‏پارچه‌‏بافى ‏در ‏دوره‏ٔ ‏تیموریان، ‏گام ‏بزرگى ‏در ‏راه ‏رسیدن ‏به ‏تکامل ‏برداشت.
‏دوره‏ٔ ‏صفوى ‏عصر ‏طلایى ‏براى ‏نساجى ‏و ‏بافندگى ‏ایران ‏بشمار ‏مى‌‏آید. ‏پارچه‌‏هاى ‏دوره‏ٔ ‏صفویه ‏در ‏تمام ‏تاریخ ‏نساجى ‏جهان ‏نظیر ‏ندارد. ‏طرح ‏این ‏پارچه‌‏ها ‏بسیار ‏متنوع ‏است. ‏پارچه‌‏هاى ‏ابریشمى ‏و ‏کتانی، ‏دیبا، ‏مخمل ‏و ‏اطلس ‏با ‏زیباترین ‏رنگ‌‏ها ‏به ‏بازارهاى ‏اروپا ‏و ‏روسیه ‏صادر ‏مى‌‏شد. ‏در ‏بسیارى ‏از ‏این ‏پارچه‌‏هاى ‏مجلل، ‏صحنه‌‏هایى ‏از ‏شاهنامه ‏و ‏وقایع ‏داستان‌‏هاى ‏شعراى ‏دیگر، ‏مناظر ‏باغ ‏و ‏شکار ‏گنجانده ‏شده ‏است. ‏رایج‌‏ترین ‏پارچه‌‏هاى ‏این ‏دوران، ‏نوعى ‏پارچه‏ٔ ‏ابریشمى ‏است ‏بنام‏ ‏”‏تافته‏”‏ ‏که ‏بافت ‏اصفهان ‏و ‏ابیانه ‏است. ‏پارچه‌‏هاى ‏چندلایى ‏در ‏دوره‏ٔ ‏صفویه ‏مهم‌‏ترین ‏بخش ‏صنعت ‏بافندگى ‏یزد ‏است. ‏پارچه‌‏هاى ‏چندلایى ‏با ‏چند ‏تار ‏و ‏چند ‏پود ‏در ‏کاشان ‏نیز ‏به‌‏چشم ‏مى‌‏خورد ‏که ‏رویه‌‏اى ‏صاف ‏و ‏یکنواخت ‏دارند ‏و ‏بافت ‏اغلب ‏آنها ‏اُریب ‏است. ‏مخمل‌‏هاى ‏دوره ‏صفویه ‏از ‏نظر ‏ظرافت ‏نقوش ‏و ‏هماهنگى ‏کامل ‏رنگ‌‏ها‏ ‏بى‌‏نظیرن‏د ‏و ‏هنوز ‏در ‏تاریخ ‏پارچه‌‏بافى ‏کسى ‏نتوانسته ‏محصولاتى ‏به ‏این ‏زیبایی، ‏و ‏از ‏جهت ‏فنى ‏بى‌‏نقص ‏بسازد. ‏کارخانه‌‏هاى ‏ایران ‏در ‏دوره ‏صفویه ‏بهترین ‏انواع ‏دیبا ‏و ‏مخمل ‏را ‏که ‏گاه ‏با ‏رشته‌‏هاى ‏نقره ‏تزئین ‏مى‌‏شده، ‏بافته‌‏اند. ‏همچنین ‏پارچه‌‏هاى ‏نفیس ‏ترمه ‏در ‏شهرهاى ‏یزد ‏و ‏کرمان ‏بافته ‏شده ‏است.
‏در ‏تزئینات ‏پارچه ‏از ‏موضوعات ‏جشن‌‏ها ‏و ‏حیوانات ‏و ‏درخت ‏سرو ‏و ‏نارون ‏و ‏یا ‏شاهزادگان ‏در ‏شکارگاه، ‏نیز ‏استفاده ‏مى‌‏شده ‏است. ‏مهمترین ‏مراکز ‏نساجى ‏در ‏این ‏دوران، ‏شهرهاى ‏تبریز، ‏اصفهان، ‏کاشان، ‏رشت، ‏مشهد، ‏هرات، ‏قم، ‏ساوه، ‏اردستان، ‏شیروان ‏و ‏سلطانیه ‏بودند.
۴
‏پارچه‌‏هاى ‏چاپ ‏قلمکار ‏در ‏فاصله‏ٔ ‏قرون ‏۱۱ ‏و ‏۱۲ ‏هـ . ‏ق ‏تولید ‏مى‌‏شد. ‏در ‏این ‏زمان ‏که ‏پایتخت ‏اصفهان ‏بود، ‏این ‏شهر ‏خود ‏یکى ‏از ‏مراکز ‏تولید ‏پارچه ‏چاپ ‏قلمکار ‏بود ‏و ‏به ‏شهرت ‏فراوانى ‏دست ‏یافت.
‏در ‏فاصله‏ٔ ‏قرون ‏۱۲ ‏تا ‏۱۴ ‏هـ . ‏ق ‏و ‏نیز ‏دوران ‏معاصر، ‏هنر ‏نساجى ‏رونق ‏خود ‏را ‏از ‏دست ‏داد ‏و ‏از ‏تعداد ‏بافندگان ‏کاسته ‏شد. ‏و ‏بافت ‏پارچه‌‏هاى ‏نفیس ‏تنها ‏در ‏مراکز ‏اندکی، ‏بخصوص ‏در ‏مناطق ‏روستایى ‏و ‏عشایرى ‏صورت ‏مى‌‏گیرد.
‏در ‏حال ‏حاضر ‏مراکز ‏مهم ‏تولید ‏پارچه‌‏هاى ‏دستباف ‏ایران، ‏یزد، ‏خراسان، ‏مازندران، ‏گیلان، ‏خوزستان ‏و ‏گلستان ‏مى‌‏باشد. ‏بافت ‏مخمل ‏و ‏زرى ‏در ‏تهران ‏در ‏مراکز ‏میراث ‏فرهنگى ‏و ‏در ‏کاشان ‏و ‏نیز ‏هنرستان ‏هنرهاى ‏زیباى ‏اصفهان ‏انجام ‏مى‌‏شود. ‏ترمه‌‏بافى ‏نیز ‏به‌‏شکل ‏محدودى ‏در ‏کرمان ‏و ‏یزد ‏انجام ‏مى‌‏شود.