مقایسه اثر دوبرنامه تمرینی منتخب طناب‌زدن و دویدن بر تغییرات سطح لیپید‌ها و لیپوپروتئین‌های پلاسمای خون افراد غیر ورزشکار

مقایسه اثر دوبرنامه تمرینی منتخب طناب‌زدن و دویدن بر تغییرات سطح لیپید‌ها و لیپوپروتئین‌های پلاسمای خون افراد غیر ورزشکار

مقایسه اثر دوبرنامه تمرینی منتخب طناب‌زدن و دویدن بر تغییرات سطح لیپید‌ها و لیپوپروتئین‌های پلاسمای خون افراد غیر ورزشکار در ۳۴ صفحه ورد قابل ویرایش

هدف : مقایسه اثر دو برنامه تمرینی منتخب طناب زدن و دویدن بر تغییرات سطح لیپیدها ولیپوپروتئین های (HDL LDL TC TG) پلاسمای خون غیر ورزشکاران بود.

روش تحقیق :

۲۴ نفر از دانشجویان مرد غیرورزشکاردانشگاه شهید بهشتی در این تحقیق شرکت کردند و بر حسب سن،وزن و شاخص آمادگی هوازی بطور همگن به دو گروه تمرینی طناب زدن و دویدن تقسیم شدند.

میانگین، سن، قد ،وزن وVo2max گروه طناب زدن(۶/۲۵ سال،۱/۱۷۲ سانتی متر ، ۹۹/۷۲ کیلوگرم،۲۸/۴۳ میلی لیتر/کیلوگرم/دقیقه) و درگروه دویدن(۶/۲۶ سال،۷/۱۷۴ سانتی متر،۴۰/۷۲ کیلو گرم،۹۳/۴۳ میلی لیتر/کیلوگرم/دقیقه )بود. هر یک از گروه ها به مدت هشت هفته، سه جلسه در هفته و هرجلسه ۵۵-۵۰ دقیقه و با دو الگوی شدت تمرینی متغیر(۷۰-۶۰ درصد حداکثرضربان قلب در ۴ هفته اول و ۸۰-۷۰درصد حداکثرضربان قلب در ۴ هفته دوم) به تمرین پرداختند که برای کنترل شدت تمرین،ازضربان سنج استفاده شد.قبل و بعد از برنامه تمرینی، آمادگی هوازی ­و برخی متغیر های لیپیدی و لیپوپروتئینی از جمله سطح HDL،LDL،TC ،TG اندازه­گیری شدند.درنهایت ۲۰ نفر از آزمودنی ها تحقیق را به پایان رساندند.برای تجزیه وتحلیل آماری داده های تحقیق از آزمون آماری t-student (همبسته و غیر همبسته) درسطح معنی داری(۰۵/0p ?)استفاده شده است.

یافته­ ها: بررسی ها نشان داد که هشت هفته تمرین منتخب طناب زدن و دویدن موجب کاهش معنی دار سطوح LDL TC TG،نسبت LDL/HDL وافزایش سطح HDL پلاسمای خون غیرورزشکاران می شود. همچنین نتیجه این تحقیق نشان داد که بین اثردو برنامه تمرینی طناب زدن و دویدن بر تغییرات متغیرهای لیپیدی ولیپوپروتئینی (HDL LDL TC TG) تفاوت معنی داری وجود ندارد.

نتیجه گیری: از آنجایی که بین اثر دو برنامه تمرینی منتخب ،تفاوت معنی داری مشاهده نشد،بنابراین می توان از برنامه تمرینی طناب زدن به عنوان جایگزینی مناسب برای سایر روش های متداول چون دویدن،استفاده کرد.

واژه­های­کلیدی: برنامه تمرینی طناب زدن،برنامه تمرینی دویدن ، عوامل خطرزای قلبی- عروقی

ازاوائل قرن بیستم تاکنون الگوی مرگ و میر بطور قابل ملاحظه ای تغییر یافته است. مقارن با سال ۱۹۰۰ میلادی بیماریهای عفونی مثل آنفلوآنزا، ذات الریه وسل مهمترین علل مرگ و میرانسان بودند ولی به تدریج با بهبود خدمات بهداشتی در کشورهای توسعه یافته ،علل مرگ و میر انسانها نیزتغییرکرده به طوری که هم اکنون بیماریهای غیرواگیردارومزمنی چون، بیماریهای قلبی- عروقی،سرطانها، بیماریهای عروق مغزی به ترتیب از مهمترین علل مرگ ومیر در جهان به حساب می آیند(۲).براساس آمارسازمان جهانی بهداشتTPTP[1]PTPT، بیماریهای مختلف قلبی- عروقیTPTP[2]PTPT ،تقریبا با ۷/۱۶ میلیون قربانی در سال،حدود ۲۹درصد مرگ و میر در جهان را به خود اختصاص داده است(۱۱).طبق آمار وزارت بهداشت در کشور ما نیز حدود ۳۸ در صد مرگ ومیر ناشی از بیماری های مختلف قلبی- عروقی است.مطالعات همه گیر شناسیTPTP[3]PTPT وبالینیTPTP[4]PTPT دراز مدتی چون تحقیقات فرامینگهامTPTP[5]PTPT نشان داد که عوامل مختلفی می توانند درایجاد این گونه بیماریها نقش داشته باشندکه انجمن قلب آمریکا[۶] این عوامل را به دو گروه تقسیم کرده،گروه اول شامل افزایش فشار خون، چاقی و اضافه وزن، مصرف سیگار و تنباکو، دیابت شیرین، افزایش کلسترول، عدم فعالیت بدنی، استرس ومصرف الکل می باشنندکه قابل تغییرند ومی توان آنها را با روشهای مختلفی کنترل یا درمان کردوگروه دوم که غیر قابل تغییرندو شامل جنسیت، افزایش سن، وراثت و نژاد می باشند(۶) در طول چند دهه اخیر نقش لیپوپروتئین‌ها وارتباط آن با بیماریهای قلبی- عروقی از سوی محققان مورد توجه زیادی قرار گرفته است(۲۶)و نتایج تحقیقات انجام شده در این زمینه بیانگر این است که نحوه متابولیسم، میزان ونوع لیپیدها، بخصوص لیپوپروتئین‌های خون در بروز و تشدید بیماریهای قلبی- عروقی نقش اساسی دارند(۴)به نحوی که اختلال درمتابولیسم ودر نتیجه برهم خوردن غلظت لیپیدهاولیپوپروتئینها ازعلل اصلی بروز بیماریهای قلبی- عروقی می باشند(۷) تغییرات نامطلوب درغلظت لیپیدها ولیپوپروتئینهای خون ازمهمترین عوامل خطرزای بیماریهای قلبی- عروقی هستند که باروشهای مختلفی ازجمله، دارودرمانی وافزایش فعالیتهای بدنی اصلاح وتعدیل می شوند(۴) اگرچه داروهای مختلفی مثل نیاسین[۷]،استاتین[۸] وآسپرین[۹] درجهت کاهش عوامل خطرزای بیماریهای قلبی- عروقی مورد استفاده قرارمی گیرند(۱۴،۱۳)اما نتایج برگرفته شده ازمطالعات گسترده در این زمینه نشان داده که انجام تمرینات منظم ورزشی یکی ازموثرترین روش برای پیشگیری و درمان اولیه این بیماریها بحساب می آید(۳) تحقیقات سیستماتیک درمورد ارتباط بین فعالیت های بدنی و سلامتی از نیمهدوم قرن بیستم شروع شد جایی که جرمی موریس وهمکاران[۱۰] به بررسی ارتباط بین روش زندگی غیرفعال و بیماریهای قلبی پرداختند.(۳۱) و تا کنون پژوهش های زیادی نشان دادند که بین فعالیت بدنی وخطرات ناشی ازبیماریهای قلبی[۱۱] نیزرابطه معکوس وجوددارد(۳۲،۲۵،۲۰،۱۹). اودنوان وهمکاران[۱۲] در سال ۲۰۰۵ در تحقیقی به بررسی اثر شدت تمرینات ورزشی بر آمادگی هوازی وعوامل خطرزای بیماریهای قلبی- عروقی پرداختند.۶۴ مرد غیر فعال بطور تصادفی در سه گروه۱- فعالیت متوسط(۴۰۰ کیلو کالری در هفته وبا شدت درصد۶۰ حداکثر اکسیژن مصرفی) ۲- فعالیت شدید(۸۰۰کیلو کالری در هفته با شدت ۸۰ درصد حداکثر اکسیژن مصرفی)۳- گروه کنترل قرار گرفتند و به مدت ۲۴ هفته به فعالیت پرداختند.نتایج نشان داد که تغییرات سطح HDL LDL TC وغلظت فیبرینوژن در دو گروه تمرینی مطلوب بود ولی فقط تمرین با شدت بالا موجب تغییرات معنی دار درغلظتHDL LDL TC شده است(۱۶).

کوئیلارد وهمکاران[۱۳] در سال ۲۰۰۱ ، پاسخ متغیرهای لیپیدی ولیپوپروتئینی را بعد از۲۰ هفته تمرین استقامتی در گروههای مختلف مورد بررسی قرار دادند.در این تحقیق۲۰۰ آزمودنی(۷۹ پدر و ۱۲۱ پسر)در چهار گروه۱- سطح TG پایین وHDL بالا(گروه نرمال) ۲- TG و HDL پایین ۳- TGسطح و HDL بالا ۴- سطح TG بالا و HDL پایین قرار گرفته وسپس در ۶۰ جلسه روی دوچرخه کار سنج وبا شدتهای۵۵،۶۵،۷۰،۷۵ درصد حداکثر ضربان قلب بیشینه(۴ جلسه در هفته، هر جلسه ۳۰ تا۵۰ دقیقه)به تمرین پرداختند.برخی متغیرهای فیزیولوژیکی ونمونه های خونی آزمودنیها در قبل و بعد از برنامه،جمع آوری شد.بررسی ها نشان داد که در حالت پایه،چربی شکمی افراد گروه با TG بالا و HDL پایین نسبت به گروه نرمال و گروه با TG و HDL پایین،بیشتر بوده است. افزایش ۴/۰ درصدی وغیر معنی دار سطح HDL در گروه دوم بیانگر این است که تمرینات ورزشی تاثیر معنی داری در افزایش سطح HDL نداشته ولی در گروه با TG بالا و HDL پایین افزایش سطح HDL معنی دار بود.همچنین کاهش سطح TG در هر دو گروه با سطح TG پایین، نیز معنی دار بوده است ولی کاهش آپوپروتئین B فقط در گروه باTG بالا و HDL پایین مشاهده شده است(۱۲).

روش آماری:

برای توصیف داده ها از شاخص های گرایش مرکزی (میانگین) و پراکندگی (انحراف استاندارد) آمار توصیفی استفاده شد و برای مقایسه متغیرهای درون و برون گروهی به ترتیب ازآزمون های آمار استنباطی t-student همبسته و غیرهمبسته به کمک نرم افزارآماری۵/۱۱- spss استفاده شده که برای آزمون فرضیه های تحقیق نیزسطح معنی دار(۰۵/۰?P) در نظر گرفته شده است.

نتایج آماری مقایسه میانگین های پیش آزمون وپس آزمون متغیر های تحقیق در دو گروه تمرینی طناب زدن ودویدن و همچنین نتایج آماری مقایسه اثر دو برنامه تمرینی طناب زدن و دویدن بر تغییرات سطح لیپیدها ولیپوپروتئین های پلاسمای خون غیر ورزشکاران به ترتیب در جدول (۴)و (۵) مشخص شده است.

نتایج آماری مقایسه میانگین های پیش آزمون وپس آزمون متغیر های تحقیق در دو گروه تمرینی طناب زدن ودویدن و همچنین نتایج آماری مقایسه اثر دو برنامه تمرینی طناب زدن و دویدن بر تغییرات سطح لیپیدها ولیپوپروتئین های پلاسمای خون غیر ورزشکاران به ترتیب در جدول (۴)و (۵) مشخص شده است.

در همین رابطه، بررسی ها نشان داد که هشت هفته برنامه­ تمرینی منتخب طناب زدن و دویدن ، تغییرات مطلوبی در متغیرهای لیپیدی و لیپوپروتئینی ایجاد می کند. به طوری که موجب کاهش معنی دار سطوح LDL TC TG و نسبت LDL/HDL و افزایش سطح HDL پلاسمای خون غیرورزشکاران می شود. همچنین یافته های این تحقیق نشان داد که بین اثردو برنامه تمرینی طناب زدن و دویدن بر متغیرهای لیپیدی ولیپوپروتئینی (HDL LDL TC TG) و نسبت LDL/HDL تفاوت معنی داری وجود ندارد.

نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد که برنامه تمرینی منتخب طناب زدن موجب کاهش معنی دار سطح LDL TC TG ،نسبت LDL/HDL و افزایش سطح HDL پلاسمای خون غیرورزشکاران می شود.تحقیقی در زمینه تاثیر گذاری یک برنامه تمرینی طناب زدن بر غلظت متغیرهای لیپیدی ولیپوپروتئینی مشاهده نشد.اما اطلاعات موجود بیانگر آن است که تمرینات هوازی درکاهش سطح LDL وTC و TG و افزایش HDLنقش مهمی دارند(۱۶).بطوریکه انجام فعالیت هوازی با شدت ۸۰-۶۰ درصد حداکثر ضربان قلب موجب بهبود سطح لیپوپروتئین ها می شود(۲۶).سیسترون و همکاران (۲۰۰۰)در تحقیقی نشان دادندکه ­اگر چه تمرینات ورزشی شدید و کوتاه مدت(اسکات،پرس،وباز کردن زانو) در ترکیب بدن وترکیب تارها تغییر قابل توجهی ایجاد می کند، ولی بر غلظت لیپید ها ولیپوپروتئین های سرم افراد غیر ورزشکار،تاثیر معنی داری ندارد(۲۸).احتمالا به این دلیل که برنامه تمرینی از نوع بی هوازی بوده است.و این در حالی است که اغلب تحقیقات بین تمرینات هوازی و بی هوازی و تمرینات کم تحرک تفاوتهایی قائل شده اند. از آنجایی که الگوی برنامه منتخب طناب زدن از نظر شدت،مدت وتکرار تمرینات با شرایط تمرین هوازی مطابقت داشت،لذا این روش نیز توانسته برمتغیرهای لیپیدی ولیپوپروتئینی تاثیر مطلوب ومعنی داری داشته باشد.همچنین تجزیه وتحلیل آماری نشان دادکه هشت هفته تمرین منتخب دویدن نیز بر متغیرهای لیپیدی و لیپوپروتئینی تاثیر مطلوب و معنی داری دارد.به نحوی که باعث کاهش معنی دار سطح LDL TC TG ،نسبت LDL/HDL و همچنین افزایش سطح HDL پلاسمای خون غیر ورزشکاران می شود.در تحقیق جانسون وهمکاران (۲۰۰۳)، برنامه های تمرینی دویدن وراه رفتن با میزان وشدت های مختلف،تاثیر مطلوبی بر متغیرهای لیپیدی ولیپوپروتئینی ایجاد کرد ولی­سطح HDL فقط در گروه با شدت و میزان بالای تمرین، بطور معنی داری افزایش داشته است(۲۱).درتحقیق اودنوان وهمکاران(۲۰۰۵) نیز گروه تمرینی با شدت بالا،تغییرمطلوب ومعنی دار در سطح HDL LDL TC را تجربه کردندکه این تغییرات مطلوب در گروه با شدت متوسط از نظر آماری معنی دار نبودکه احتمالا علت اصلی این مسئله اختلاف شدت تمرین دوگروه می باشد(۱۶).

همکاری در فروش فایل