مقاله معرفی سیستم ایمنی و بهداشت مواد غذایی (HACCP ) 11ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : ۸ صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏معرف‏ی‏ س‏ی‏ستم‏ ا‏ی‏من‏ی‏ و بهداشت مواد غذا‏یی‏ (HACCP‏ ) (بخش اول)
‏(Hazard Analysis and Critical Control Point‏) HACCP‏
‏ به معنای شناسایی و ارزیابی خطر و نقطه کنترل بحرانی می باشد که بعنوان یک سیستم پیشگیری در امر بهداشت مواد غذایی مطرح می گردد. این سیستم جهت جلوگیری از رخداد مخاطرات و مشکلات بالقوه در ایمنی و بهداشت مواد غذایی طراحی گردیده است.
‏این‏ امر با ارزیابی ریسک ها و خطرات قابل استناد به محصول غذایی یا فرایند تولید و سپس تعیین کردن مرحله ای از فرایند که این مخاطرات شناسایی شده را می تواند کنترل کند، ‌امکان پذیر و قابل دستیابی است.
‏بکارگیری‏ این سیستم از دهه ۱۹۶۰ میلادی در ایالات متحده آمریکا و توسط سازمان هوانوردی و فضانوردی آن کشور (NASA‏) آغاز گردید. کاربرد این سیستم در تولید مواد غذایی برای بر نامه های فضایی آمریکا در آن زمان به دلیل نیاز در کسب اطمینان کامل از عاری بودن غذای فضانو‏ردان‏ از آلودگی های میکروبی، ‌سموم و عوامل فیزیکی و شیمیایی ضروری بود.
‏سیستم‏ HACCP‏ کسب اطمینان از سلامت غذا را جایگزین آزمایش محصول نهایی نموده و بر این اساس یک سیستم پیشگیری در جهت تولید غذای سالم و با کاربرد جهانی بوجود آمده. این سیستم پس از آنکه خطوط راهنمای اجرائی ان در سال ۱۹۹۳ میلادی
‏ توسط ‘ کمیسیون قوانین مواد غذایی ‘
( Codex Alimentarius commission‏ )
‏پذیرفته‏ شده به طور گسترده در رشته های مختلف صنایع غذایی به کار گرفته شد.
‏در‏ سالهای اخیر HACCP‏ بعنوان یک سیستم کنترلی موثر در سطح جهانی شناسایی و مورد استفاده قرار گرفت.
HACCP‏ در واقع یک ابزار مهم برای حفظ سلامت مواد غذایی را ارائه می کند.
‏این‏ سیستم تنها برای واحدها و صنایع بزرگ تولید کننده مواد غذایی طراحی نشده است و تمام واحدها و شرکت های کوچک در سطح منطقه ای و کشوری نیز می توانند آنرا بکار گیرند.
‏آموزش‏ کارکنان موثر در تولید ماده غذایی، کلید موفقیت در پیاده سازی این سیستم می باشد. همچنین برای موفقیت در پیاده سازی و استقرار سیستم HACCP‏ مدیر واحد تولیدی باید نسبت به سیستم HACCP‏ و الزامات ان متعهد باشد.
‏تعهد‏ مدیریت نشان دهنده آگاهی وی از منافع سیستم، ‌هزینه های آن و اهمیت آموزش پرسنل و کارکنان می باشد.
‏کارکرد‏ اصلی این سیستم در تعیین و برقراری نقاط کنترل بحرانی (Critical Control Points‏ (میباشد. نقطه کنترل بحران مرحله ای از فرایند تولید ماده غذایی است که به منظور اطمینان از سلامت ماده غذایی باید تحت کنترل و پایش باشد.
Hazard‏، ریسک ها و خطرات قابل انتقال توسط ماده غذایی (food borne‏)
‏( خطرات بیولوژیک، ‌شیمیایی، فیزیکی) می باشند که می توانند اثرات زیان آور بر بهداشت و سلامت مواد غذایی داشته باشند.
‏اصول‏ GMP Good Manufacturing practice‏ ‏و GHP
‏(‏ Good Hygiene practice‏) از پیش نیازهای بسیار مهم و ضروری برای برقراری و پیاده سازی موفقیت آمیز سیستم HACCP‏ می باشند.
GMP‏ و GHP‏ چیزی نیست جز رعایت یک سری شرایط ویژه در محیط کار موسسات و نیز توجه به برخی نکات بهداشتی در جریان کار با مواد غذایی. در واقع اصول GMP‏ و GHP‏ عوامل کنترلی هستند که بر کل عملیات تولید و کنترل کیفیت تمرکز دارند نه بر یک فرایند خاص.
‏مهمترین‏ این موارد که بیشتر به شرایط محیط کار، ‌شرایط ماده غذایی و بهداشت ان توجه می کنند عبارتند از :
‏۱- شرایط سالن های کار، وسائل و امکانات مورد استفاده در فرآوری.
‏۲- نوردهی و تهویه هوا.
‏۳- شرایط محیط کار در ارتباط با مواد غذایی فاسد شدنی.
‏۴- تامین آب سالم و بهداشتی.
‏۵- امکانات و سرویس های بهداشتی.
‏۶- نظافت و شستشو.
‏۷- دفع زباله و مواد زائد.
‏۸- دفع فاضلاب.
‏۹- دفع آفات و حشرات موذی.
‏۱۰- بهداشت فردی کارکنان.
‏۱۱- شرایط انبارش و حمل و نقل مواد اولیه و محصول تولیدی.
‏(بخش دوم)
‏مزایای بکارگیری سیستم HACCP
HACCP‏ یک سیستم بهداشتی است که شما را از مدیریت کارآمد ایمنی مواد غذایی مطمئن می کند و این شرایط را ایجاد می کند که به جای انتظار برای وقوع مخاطرات بهداشتی در محصول و فراورده غذایی، روش های پیشگیرانه را طراحی نمائید. بنابراین مشکل مرجوع شدن محصول تا حد زیادی برطرف میشود.
‏همچنین HACCP‏ باعث جلب اطمینان مصرف کنندگان از فرایند تولید می شود.
‏و نشان می دهد که شرکت و موسسه غذایی به مسئولیت خود در قبال سلامت مصرف کننده پایبند است.
‏در واقع HACCP‏ موثرترین روش برای رسیدن به حداکثر ایمنی مواد غذایی است و این سیستم از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه می باشد. چون مناطق بحرانی را در فرایند تولید تشخیص می دهد و احتمال تولید و فروش محصولات غیر ایمن و ناسالم را کاهش می دهد و این موضوع حرکت به سمت یک روش تضمین کیفیت پیشگیرانه در داخل موسسه را تسهیل می نماید.
‏با توجه به محدودیت های مربوط به آزمونها و تکنیک های بازرسی مرسوم از محصول نهایی بکارگیری این سیستم می تواند نیاز به این آزمونها و تکنیک ها را به حداقل برساند.
‏تکنیک های بازرسی مرسوم وضعیت سلامت ماده غذایی را فقط در هنگام بازرسی تعیین و مشخص می کنند و در واقع یک تصویر فوری و لحظه ای از سلامت ماده غذایی ایجاد می کند .
‏از طرفی تا چه حدی می توان به این تکنیک های بازرسی اعتماد کرد ؟ ‏…
‏بخصوص زمانی که بازرسی های چشمی برای آلودگی های فیزیکی مانند سنگ ریزه و سایر اجسام خارجی انجام می شود. در حین انجام کارهای یکنواخت، ‌ظرفیت حواس انسان کم می شود و طی بازرسی چشمی، ‌ممکن است خطرات به سادگی نادیده گرفته شوند.
‏در مورد خطرات میکروبی و بیولوژیک در اکثر موارد، خطرات به صورت غیر یکنواخت توزیع می شوند و دیگر اینکه انجام آزمایشات میکروبی به روی محصول تولیدی روند طولانی و زمان بر می باشند و در اغلب موارد به دلیل کوتاه بودن فاصله زمانی بین تولید ماده غذایی و مصرف آن، انجام این آزمایشات ممکن است سبب وقفه در عرضه و فروش محصول تولید می شود.
‏ولی سیستم HACCP‏ یک روش مستند و مکتوب می باشد که استقرار و پیاده سازی آن می تواند وضعیت بهداشتی محصول و ماده غذایی را در گذشته و حال حاضر ترسیم نماید و نشان دهد که در طی هفته ها و یا ماه های گذشته محصول غیر ایمن تولید شده است یا نه.
‏سایر مزایای سیستم HACCP‏
‏۱- این سیستم به موسسات تولیدی و غذایی کمک می کند تا در صورت بروز یک مشکل قانونی و حقوقی، مدیریت پیشگیرانه و کارآمد خود را از طریق کنترل مدارک و مستندات به اثبات برسانند.
‏۲- حرکت قوانین جهانی به سمتی است که HACCP‏ را به صورت یک نیاز اجباری برای موسسات غذایی در آورده است و بکارگیری آن سبب تسهیل در تجارت منطقه ای و بین المللی شده و آنرا رونق می بخشد و شواهد آن هم الزامات و توصیه های شدیدی است که بعضی از دولت ها و سازمانها به تولید کنندگان و صادر کنندگان اعلام می کنند.