هدف از این مقاله نمونه پایان نامه بررسی ماهیت محاربه و تحلیل ارکان مادی و روانی محاربه می باشد
دانلود مقاله کارشناسی ارشد رشته حقوق
ماهیت محاربه و تحلیل ارکان مادی و روانی محاربه
چکیده
مبنای جرمانگاری محاربه در حقوق کیفری ایران، آیه ۳۳ سوره مائده است. بهرغم اینکه در این آیه، هم به محاربه و هم به افساد فیالارض اشاره شده است، امّا اغلب مفسّرین و قاطبه فقها معتقدند که آیه مذکور صرفاً در مقام جرمانگاری «محاربه» است و نمی توان از این آیه، جرمانگاری «افساد فیالارض» را استنباط کرد. با این حال مقنّن با برداشت سطحی از این آیه در موارد زیادی به جرمانگاری «افساد فیالارض» اقدام کرده که این مقاله در مقام تعریف محاربه این موارد را نیز نقد کرده و سپس ارکان مادی و روانی محاربه را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است.
کلیدواژه ها:
محاربه
افساد فی الارض
آیه ۳۳ سوره مائده
ارکان مادی و روانی محاربه
مقدّمه
جرم دانستن محاربه منطبق بر مبانی جرمانگاری است. عمل محارب باعث صدمه به مردم و ایجاد ترس و وحشت در آنها می شود. مضافاً تردیدی در شایسته سرزنش جزایی بودن محارب نیست. بر این اساس خداوند متعال در آیه ۳۳ سوره مائده مجازات های سنگینی را برای محاربه وضع کرده است؛ امّا ظاهر این آیه که در بردارنده دو عنوان «محاربه» و «افساد فیالارض» است، در طول تاریخ اسلام همواره مورد سوء استفاده حاکمان قرار گرفته و به استناد آن مخالفان سیاسی خود را سرکوب کردهاند. از جمله بنیامیه از این آیه علیه مخالفان سیاسی خویش استفاده میکرد. «حجّاج بن یوسف، حاکم اموی، در دفاع از اعمال بی رحمانه خود علیه شورشیان و یاغیان به آیه محاربه استناد میکرد. کشتن حجر بن عدی الکندی توسّط معاویه و طرفدارانش در سال ۵۱ هجری و کشتن حسین بن علی (ع) و بسیاری از خانواده پیامبر (ص) با طرح اتّهام «افساد فیالارض» صورت گرفت. (Abou el fadl; 2001: 53؛ به نقل از آقا بابایی، ۱۳۸۴، ۱۶).
در حقوق کیفری ایران نیز قلمرو جرم محاربه و مصادیق داخل در آن چندان روشن نیست. این ابهام از مبناییترین مادّه مربوط به محاربه در حقوق کیفری ایران یعنی؛ مادّه ۱۸۳ قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۰ شروع می شود. برداشت سطحی تدوین کنندگان این قانون، از آیه فوق سبب شده است تا «افساد فیالارض» به صورت مستقل از جرم محاربه مورد جرمانگاری واقع شود. متأسّفانه این روش به شکل نامطلوبی در لایحه جدید مجازات اسلامی هم تکرار گردیده است. علاوه بر آن مقنن در برخی قوانین متفرّقه جزایی هم که پیش از این به تصویب رسیده است، این رویه را دنبال کرده است و مواردی را که در آن اساساً دست بردن به سلاح و قصد ارعاب و سلب آزادی و امنیت مردم وجود ندارد، محاربه یا در حکم محاربه یا افساد فیالارض دانسته است. از دقّت در مجموعه این قوانین ملاحظه میگردد، در هر مورد که قصد مقابله با حکومت باشد یا اقدامات مجرمانه فردی عملاً به مقابله با حکومت بینجامد، مقنن آن را به نوعی داخل در عنوان محاربه دانسته است، صرف نظر از اینکه عمل مزبور شرایط تحقّق جرم محاربه از جمله دست بردن به سلاح و قصد ارعاب مردم را داشته باشد یا خیر.
فهرست مطالب
ماهیت محاربه و تحلیل ارکان مادی و روانی محاربه
تحلیل جرم محاربه ۲
مقدّمه ۳
۱- رکن قانونی ۴
۱-۱- تعریف محاربه ۷
۱-۲- نقد قانونگذاریهای منجر به جرمانگاری افساد فیالارض ۱۰
۱-۱-۲- بیان قوانین ۱۱
۱-۲-۲- توجیهات ناصواب ۱۴
۱-۲-۳- نقد قوانین مورد اشاره ۱۶
۱-۳- مجازات محاربه ۱۹
۲- رکن مادّی محاربه ۱۹
رکن مادّی محاربه شامل اجزای متعدّدی است که عبارتند از
۲-۱- عمل مرتکب ۲۰
۲-۲- موضوع جرم ۲۰
۲-۳- وسیله جرم ۲۳
۲-۴- نتیجه جرم ۲۵
۲-۵- رابطه علیت ۲۶
۳- رکن روانی محاربه ۲۶
۳-۱- سوءنیت عام ۲۶
۳-۲- سوءنیت خاص ۲۶
نتیجهگیری ۲۷
////////////////////////////////////////////////
*مقالات و پایان نامه های مرتبط با محاربه: