تحقیق آناهیتا، الهه نگهبان چشمه و باران ۱۵ ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : ۱۶ صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏آناهیتا،‏ ‏الهه‏ ‏نگهبان‏ ‏چشمه‏ ‏و‏ ‏باران‏
‏«‏آناهیتا‏»‏ ‏به‏ ‏معنای‏ ‏پاک‏ ‏و‏ ‏دور‏ ‏از‏ ‏آلودگی‏ ‏در‏ ‏اعتقاد‏ ‏ایرانیان‏ ‏باستان‏ ‏الهه‏ ‏آب،‏ ‏فرشته‏ ‏نگهبان‏ ‏چشمه‏ ‏ها‏ ‏و‏ ‏باران‏ ‏و‏ ‏همچنین‏ ‏نماد‏ ‏باروری،‏ ‏عشق‏ ‏و‏ ‏دوستی‏ ‏بوده‏ ‏است‏. ‏این‏ ‏اعتقاد‏ ‏از‏ ‏دوران‏ ‏پیش‏ ‏از‏ ‏زرتشت‏ ‏در‏ ‏ایران‏ ‏وجود‏ ‏داشته‏ ‏و‏ ‏در‏ ‏دوران‏ ‏های‏ ‏بعدی‏ ‏هم‏ ‏مورد‏ ‏توجه‏ ‏قرار‏ ‏گرفته‏ ‏است‏.
‏«‏آناهیتا‏»‏ ‏به‏ ‏معنای‏ ‏پاک‏ ‏و‏ ‏دور‏ ‏از‏ ‏آلودگی‏ ‏در‏ ‏اعتقاد‏ ‏ایرانیان‏ ‏باستان‏ ‏الهه‏ ‏آب،‏ ‏فرشته‏ ‏نگهبان‏ ‏چشمه‏ ‏ها‏ ‏و‏ ‏باران‏ ‏و‏ ‏همچنین‏ ‏نماد‏ ‏باروری،‏ ‏عشق‏ ‏و‏ ‏دوستی‏ ‏بوده‏ ‏است‏. ‏این‏ ‏اعتقاد‏ ‏از‏ ‏دوران‏ ‏پیش‏ ‏از‏ ‏زرتشت‏ ‏در‏ ‏ایران‏ ‏وجود‏ ‏داشته‏ ‏و‏ ‏در‏ ‏دوران‏ ‏های‏ ‏بعدی‏ ‏هم‏ ‏مورد‏ ‏توجه‏ ‏قرار‏ ‏گرفته‏ ‏است‏. ‏توجه‏ ‏به‏ ‏آناهیتا‏ ‏از‏ ‏دوره‏ ‏اردشیر‏ ‏دوم‏ ‏هخامنشی‏ ‏در‏ ‏ایران‏ ‏مرسوم‏ ‏شده‏ ‏و‏ ‏در‏ ‏دوره‏ ‏های‏ ‏تاریخی‏ ‏بعدی‏ ‏یعنی‏ ‏اشکانی‏ ‏و‏ ‏ساسانیان‏ ‏هم‏ ‏ادامه‏ ‏داشته‏ ‏است‏.
‏در‏ ‏کتیبه‏ ‏های‏ ‏به‏ ‏جا‏ ‏مانده‏ ‏از‏ ‏این‏ ‏دوره‏ ‏های‏ ‏تاریخی‏ ‏اشاره‏ ‏ها‏ ‏و‏ ‏تصاویری‏ ‏از‏ ‏آناهیتا‏ ‏در‏ ‏کنار‏ ‏نام‏ ‏اهورا‏ ‏مزدا‏ ‏به‏ ‏چشم‏ ‏می‏ ‏خورد‏. «‏در‏ ‏نقش‏ ‏برجسته‏ ‏تاق‏ ‏بستان،‏ ‏خسرو‏ ‏پرویز‏ ‏پادشاه‏ ‏ساسانی‏ ‏در‏ ‏میان‏ ‏اهورامزدا‏ ‏و‏ ‏آناهیتا‏ ‏ایستاده‏ ‏است‏. ‏در‏ ‏این‏ ‏نقش‏ ‏برجسته،‏ ‏آناهیتا‏ ‏که‏ ‏در‏ ‏سمت‏ ‏راست‏ ‏شاه‏ ‏ایستاده،‏ ‏تاجی‏ ‏همانند‏ ‏اهورا‏ ‏برسر‏ ‏و‏ ‏در‏ ‏یک‏ ‏دستش‏ ‏حلقه‏ ‏فر‏ ‏ایزدی‏ ‏را‏ ‏نگه‏ ‏داشته‏ ‏و‏ ‏در‏ ‏دست‏ ‏دیگرش‏ ‏کوزه‏ ‏ای‏ ‏است‏ ‏که‏ ‏از‏ ‏آن‏ ‏آب‏ ‏می‏ ‏ریزد‏.» ‏به‏ ‏احترام‏ ‏این‏ ‏الهه‏ ‏ایرانی‏ ‏معابد‏ ‏و‏ ‏تندیس‏ ‏های‏ ‏فراوانی‏ ‏در‏ ‏دوره‏ ‏های‏ ‏تاریخی‏ ‏پیش‏ ‏از‏ ‏اسلام‏ ‏در‏ ‏سرزمین‏ ‏ایران‏ ‏ساخته‏ ‏شده‏ ‏است‏.
‏از‏ ‏آناهیتا‏ ‏یادواره‏ ‏هایی‏ (‏شامل‏ ‏معابد‏ ‏و‏ ‏کتیبه‏ ‏ها‏) ‏در‏ ‏همدان،‏ ‏شوش،‏ ‏کازرون‏ ‏و‏ ‏آذربایجان،‏ ‏کرمانشاه‏ ‏و‏ ‏کنگاور‏ ‏به‏ ‏جای‏ ‏مانده‏ ‏است‏. ‏معبد‏ ‏آناهیتا‏ ‏در‏ ‏کنگاور‏ ‏مشهورترین‏ ‏معبد‏ ‏منسوب‏ ‏به‏ ‏آناهیتا‏ ‏در‏ ‏ایران‏ ‏است‏. ‏در‏
‏تقویم‏ ‏ایرانی‏ ‏روز‏ ‏دهم‏ ‏ماه‏ ‏آبان‏ ‏باستانی‏ ‏برابر‏ ‏با‏ ‏چهارم‏ ‏آبان‏ ‏فعلی‏ ‏به‏ ‏عنوان‏ ‏جشن‏ ‏آبانگان‏ ‏مشخص‏ ‏شده‏ ‏است‏. ‏آبانگان‏ ‏جشن‏ ‏آناهیتا‏ (‏آناهید‏) ‏،‏ ‏الهه‏ ‏آب‏ ‏است‏. ‏در‏ ‏جشن‏ ‏آبانگان،‏ ‏ایرانیان‏ ‏به‏ ‏ویژه‏ ‏زنان‏ ‏در‏ ‏کنار‏ ‏دریا‏ ‏یا‏ ‏رودخانه‏ ‏ها،‏ ‏الهه‏ ‏آب‏ ‏را‏ ‏نیایش‏ ‏می‏ ‏کردند‏.‏بنای‏ ‏معبد‏ ‏آناهیتا‏ ‏در‏ ‏شهر‏ ‏کنگاور‏ ‏از‏ ‏شهرستان‏ ‏های‏ ‏استان‏ ‏کرمانشاه‏ ‏قرار‏ ‏دارد‏. ‏این‏ ‏بنا‏ ‏بر‏ ‏روی‏ ‏تپه‏ ‏ای‏ ‏با‏ ‏ارتفاع‏ ‏۳۲‏ ‏متر‏ ‏و‏ ‏در‏ ‏ابعاد‏ ‏۲۰۹‏ ‏متر‏ ‏در‏ ‏۲۲۴‏ ‏مترساخته‏ ‏شده‏ ‏است‏. ‏ارتفاع‏ ‏ستونهای‏ ‏این‏ ‏بنا‏ ‏نسبت‏ ‏به‏ ‏قطر‏ ‏آنها‏ ‏سه‏ ‏به‏ ‏یک‏ ‏است‏ ‏و‏ ‏این‏ ‏باعث‏ ‏شده‏ ‏در‏ ‏میان‏ ‏تمام‏ ‏معابد‏ ‏دنیا‏ ‏بی‏ ‏نظیر‏ ‏و‏ ‏منحصر‏ ‏به‏ ‏فرد‏ ‏باشد‏. ‏معبد‏ ‏آناهیتا‏ ‏دومین‏ ‏بنای‏ ‏سنگی‏ ‏ایران‏ ‏پس‏ ‏از‏ ‏تخت‏ ‏جمشید‏ ‏است‏.
‏هرچند‏ ‏در‏ ‏مورد‏ ‏ماهیت‏ ‏این‏ ‏بنا‏ ‏اختلاف‏ ‏نظر‏ ‏وجود‏ ‏دارد‏ ‏و‏ ‏برخی‏ ‏آن‏ ‏را‏ ‏کاخ‏ ‏ناتمام‏ ‏خسرو‏ ‏پرویز‏ ‏دانسته‏ ‏اند‏ ‏ولی‏ ‏نظریه‏ ‏معروف‏ ‏تر‏ ‏بنا‏ ‏را‏ ‏معبدی‏ ‏برای‏ ‏الهه‏ ‏آناهیتا‏ ‏می‏ ‏داند‏.
‏نخستین‏ ‏حفاری‏ ‏های‏ ‏باستان‏ ‏شناسانه‏ ‏سال‏ ‏۱۳۴۷‏ ‏انجام‏ ‏شد‏ ‏و‏ ‏طبق‏ ‏تحقیقات‏ ‏اولیه،‏ ‏بنا‏ ‏را‏ ‏مکانی‏ ‏برای‏ ‏پرستش‏ ‏الهه‏ ‏آناهیتا‏ ‏در‏ ‏دوره‏ ‏اشکانی‏ ‏دانستند‏. ‏در‏ ‏سال‏ ‏۱۳۵۴‏ ‏کاوش‏ ‏های‏ ‏بعدی‏ ‏و‏ ‏پیدا‏ ‏شدن‏ ‏سنگ‏ ‏کنگره‏ ‏ای‏ ‏مشابه‏ ‏تاق‏ ‏گرا‏ ‏در‏ ‏سرپل‏ ‏ذهاب‏ ‏این‏ ‏نظریه‏ ‏را‏ ‏مطرح‏ ‏کرد‏ ‏که‏ ‏ممکن‏ ‏است‏ ‏این‏ ‏بنا‏ ‏باقی‏ ‏مانده‏ ‏یکی‏ ‏از‏ ‏کاخهای‏ ‏خسرو‏ ‏پرویز‏ ‏در‏ ‏دوره‏ ‏ساسانی‏ ‏باشد‏ ‏که‏ ‏البته‏ ‏وجود‏ ‏شواهد‏ ‏دیگر‏ ‏به‏ ‏نظریه‏ ‏اول‏ ‏قوت‏ ‏بیشتری‏ ‏می‏ ‏بخشد‏.‏این‏ ‏معبد‏ ‏از‏ ‏دوران‏ ‏اشکانی‏ ‏قابل‏ ‏احترام‏ ‏بوده‏ ‏و‏ ‏تیریدات‏ ‏ها‏ (‏تیردادها‏ – ‏تعدادی‏ ‏از‏ ‏پادشاهان‏ ‏اشکانی‏) ‏در‏ ‏معبد‏ ‏آناهیتا‏ ‏تاج‏ ‏گذاری‏ ‏می‏ ‏کرده‏ ‏اند‏.
‏معبد‏ ‏آناهیتا‏ ‏در‏ ‏دوره‏ ‏ساسانیان‏ ‏هم‏ ‏مورد‏ ‏استفاده‏ ‏بوده‏ ‏و‏ ‏بازسازی‏ ‏شده‏ ‏است‏. ‏کاوش‏ ‏ها‏ ‏نشان‏ ‏داده‏ ‏این‏ ‏معبد‏ ‏در‏ ‏دوران‏ ‏سلجوقی،‏ ‏ایلخانی،‏ ‏صفویه‏ ‏و‏ ‏قاجار‏ ‏به‏ ‏منظورهای‏ ‏دیگر‏ ‏مورد‏ ‏استفاده‏ ‏قرار‏ ‏می‏ ‏گرفته‏ ‏و‏ ‏از‏ ‏هر‏ ‏کدام‏ ‏از‏ ‏این‏ ‏دوران‏ ‏های‏ ‏تاریخی‏ ‏اثری‏ ‏در‏ ‏معبد‏ ‏به‏ ‏جا‏ ‏مانده‏ ‏است‏. ‏در‏ ‏قرن‏ ‏یکم‏ ‏بعد‏ ‏از‏ ‏میلاد‏ ‏مسیح‏ ‏ایسیدور‏ ‏شاراکس‏ ‏جغرافیدان‏ ‏یونانی‏ ‏اولین‏ ‏کسی‏ ‏که‏ ‏در‏ ‏کتاب‏ ‏خود‏ ‏به‏ ‏معبد‏ ‏آناهیتا‏ ‏اشاره‏ ‏کرده‏ ‏و‏ ‏آن‏ ‏را‏ ‏معبد‏ ‏آرتمیس‏ ‏نامیده‏ ‏است‏.
‏از‏ ‏قرن‏ ‏نهم‏ ‏تا‏ ‏چهاردهم‏ ‏مورخان‏ ‏اسلامی‏ ‏از‏ ‏این‏ ‏منطقه‏ ‏دیدن‏ ‏نموده‏ ‏و‏ ‏مشاهدات‏ ‏خود‏ ‏را‏ ‏در‏ ‏گزارش‏ ‏هایشان‏ ‏ثبت‏ ‏کرده‏ ‏اند‏. ‏ابن‏ ‏فقیه‏ ‏در‏ ‏کتاب‏ ‏مشهور‏ ‏البلدان‏ ‏نوشته‏ ‏است‏: «‏هیچ‏ ‏ستونی‏ ‏شگفت‏ ‏انگیز‏ ‏تر‏ ‏از‏ ‏ستونهای‏ ‏معبد‏ ‏آناهیتا‏ ‏کنگاور‏ ‏نیست‏.» ‏معبد‏ ‏آناهیتا‏ ‏به‏ ‏تدریج‏ ‏در‏ ‏طول‏ ‏سالیان‏ ‏دراز‏ ‏تخریب‏ ‏شده‏ ‏است‏.
‏آثار‏ ‏معماری‏ ‏متشکل‏ ‏از‏ ‏گچ‏ ‏و‏ ‏آهک‏ ‏را‏ ‏مردم‏ ‏محلی‏ ‏برای‏ ‏تهیه‏ ‏گچ‏ ‏و‏ ‏آهک‏ ‏تازه‏ ‏استفاده‏ ‏می‏ ‏کردند‏. ‏در‏ ‏طول‏ ‏هزاران‏ ‏سال‏ ‏مردم‏ ‏کنگاور‏ ‏با‏ ‏ذوب‏ ‏گچ‏ ‏و‏ ‏آهک‏ ‏موجود‏ ‏در‏ ‏محوطه‏ ‏تاریخی،‏ ‏بقایای‏ ‏ساختمانی‏ ‏معبد‏ ‏آناهیتا‏ ‏را‏ ‏نابود‏ ‏کرده‏ ‏اند‏. ‏معبد‏ ‏پس‏ ‏از‏ ‏زلزله‏ ‏کنگاور‏ ‏در‏ ‏سال‏ ‏۱۳۳۶‏ ‏و‏ ‏ساخت‏ ‏و‏ ‏سازهای‏ ‏مردم‏ ‏تقریبا‏ ‏به‏ ‏یک‏ ‏خرابه‏
‏تبدیل‏ ‏شده‏ ‏بود‏. ‏بدون‏ ‏شک‏ ‏معبد‏ ‏آناهیتا‏ ‏به‏ ‏لحاظ‏ ‏ارزش‏ ‏تاریخی‏ ‏از‏ ‏جمله‏ ‏برجسته‏ ‏ترین‏ ‏آثار‏ ‏و‏ ‏میراث‏ ‏های‏ ‏فرهنگی‏ ‏سرزمین‏ ‏ایران‏ ‏است‏.
‏همچنین‏ ‏ویژگی‏ ‏های‏ ‏منحصر‏ ‏به‏ ‏فرد‏ ‏این‏ ‏محوطه‏ ‏تاریخی‏ ‏می‏ ‏تواند‏ ‏در‏ ‏جذب‏ ‏گردشگر‏ ‏داخلی‏ ‏و‏ ‏خارجی‏ ‏و‏ ‏رونق‏ ‏اقتصادی‏ ‏منطقه‏ ‏هم‏ ‏تأثیر‏ ‏گذار‏ ‏باشد‏. ‏در‏ ‏حالی‏ ‏که‏ ‏این‏ ‏اثر‏ ‏سال‏ ‏هاست‏ ‏در‏ ‏انتظار‏ ‏ثبت‏ ‏در‏ ‏فهرست‏ ‏جهانی‏ ‏یونسکو‏ ‏قرار‏ ‏دارد‏ ‏هنوز‏ ‏اراده‏ ‏لازم‏ ‏برای‏ ‏آماده‏ ‏شدن‏ ‏بنا‏ ‏به‏ ‏منظور‏ ‏ثبت‏ ‏جهانی‏ ‏وجود‏ ‏ندارد‏.
‏یکی‏ ‏از‏ ‏موانع‏ ‏ثبت‏ ‏این‏ ‏اثر‏ ‏در‏ ‏فهرست‏ ‏جهانی‏ ‏یونسکو‏ ‏کامل‏ ‏نشدن‏ ‏پژوهش‏ ‏در‏ ‏مورد‏ ‏سابقه‏ ‏بنا‏ ‏و‏ ‏قطعی‏ ‏نشدن‏ ‏نظریه‏ ‏های‏ ‏مربوط‏ ‏به‏ ‏سابقه‏ ‏تاریخی‏ ‏آن‏ ‏است‏. ‏البته‏ ‏نه‏ ‏تنها‏ ‏سالهاست‏ ‏فعالیت‏ ‏پژوهشی‏ ‏در‏ ‏این‏ ‏منطقه‏ ‏متوقف‏ ‏شده،‏ ‏بلکه‏ ‏اقدامات‏ ‏لازم‏ ‏برای‏ ‏حفظ‏ ‏و‏ ‏نگهداری‏ ‏آثار‏ ‏بدست‏ ‏آمده‏ ‏و‏ ‏آماده‏ ‏سازی‏ ‏محوطه‏ ‏تاریخی‏ ‏معبد‏ ‏هم‏ ‏انجام‏ ‏نمی‏ ‏شود‏.
‏معبد‏ ‏آناهیتا‏ ‏در‏ ‏سال‏ ‏های‏ ‏اخیر‏ ‏با‏ ‏انواع‏ ‏و‏ ‏اقسام‏ ‏مشکلات‏ ‏مواجه‏ ‏بوده‏ ‏است‏. ‏محاصره‏ ‏شدن‏ ‏در‏ ‏حصار‏ ‏کانتینرهای‏ ‏میوه‏ ‏و‏ ‏تره‏ ‏بار،‏ ‏مشکل‏ ‏بوی‏ ‏فاضلاب‏ ‏که‏ ‏محوطه‏ ‏تاریخی‏ ‏را‏ ‏فرا‏ ‏می‏ ‏گرفته،‏ ‏تبدیل‏ ‏شدن‏ ‏به‏ ‏محلی‏ ‏برای‏ ‏جمع‏ ‏شدن‏ ‏اراذل‏ ‏و‏ ‏اوباش‏ ‏و‏ ‏معتادان،‏ ‏تبدیل‏ ‏شدن‏ ‏به‏ ‏محلی‏ ‏برای‏ ‏چسباندن‏ ‏پوسترهای‏ ‏تبلیغاتی‏ ‏ایام‏ ‏انتخابات‏ ‏تنها‏ ‏بخشی‏ ‏از‏ ‏مشکلات‏ ‏چند‏ ‏سال‏ ‏اخیر‏ ‏این‏ ‏محوطه‏ ‏تاریخی‏ ‏هستند‏. ‏نگاهی‏ ‏به‏ ‏این‏ ‏لیست‏ ‏مشکلات‏ ‏ابتدایی‏ ‏نشان‏ ‏دهنده‏ ‏بی‏ ‏توجهی‏ ‏مسئولان‏ ‏به‏ ‏حفظ‏ ‏این‏ ‏بنای‏ ‏تاریخی‏ ‏است‏.
‏در‏ ‏دو‏-‏سه‏ ‏سال‏ ‏اخیر‏ ‏هرچند‏ ‏اوضاع‏ ‏کمی‏ ‏بهتر‏ ‏شده‏ ‏اما‏ ‏هنوز‏ ‏تا‏ ‏تبدیل‏ ‏شدن‏ ‏معبد‏ ‏آناهیتا‏ ‏به‏ ‏یک‏ ‏محل‏ ‏مناسب‏ ‏گردشگری‏ ‏راه‏ ‏زیادی‏ ‏مانده‏ ‏است‏. ‏پاکسازی‏ ‏محوطه‏ ‏کامل‏ ‏نشده‏ ‏و‏ ‏مسیر‏ ‏مناسب‏ ‏برای‏ ‏گردشگران‏ ‏در‏ ‏نظر‏ ‏گرفته‏ ‏نشده‏ ‏است،‏ ‏بقایای‏ ‏شعارهای‏ ‏تبلیغاتی،‏ ‏انقلابی‏ ‏و‏ ‏انتخاباتی‏ ‏و‏ ‏یادگاری‏ ‏های‏ ‏شخصی‏ ‏بر‏ ‏روی‏ ‏آثار‏ ‏تاریخی‏ ‏به‏ ‏چشم‏ ‏می‏ ‏خورد،‏ ‏محوطه‏ ‏تاریخی‏ ‏گاهی‏ ‏روزها‏ ‏محل‏ ‏بازی‏ ‏کودکان‏ ‏محلی‏ ‏و‏ ‏شب‏ ‏ها‏ ‏محل‏ ‏گردهم‏ ‏آمدن‏ ‏افراد‏ ‏دیگری‏ ‏است‏ ‏و‏ ‏از‏ ‏وجود‏ ‏امکانات‏ ‏اولیه‏ ‏رفاهی‏ ‏برای‏ ‏گردشگران‏ ‏در‏ ‏منطقه‏ ‏هنوز‏ ‏خبری‏ ‏نیست‏.
‏درباره‏ ‏آناهیتا‏: ‏شاید‏ ‏آن‏ ‏گونه‏ ‏که‏ ‏محققان‏ ‏و‏ ‏پژوهشگران‏ ‏درباره‏ ‏میترا‏ mitra‏]‏میثرَ،‏ ‏مهر‏] ‏ایزد‏ ‏روشنایی‏ ‏و‏ ‏پیمان،‏ ‏جنگ‏ ‏و‏ ‏پیروزی‏ ‏که‏ ‏دارنده‏ ‏دشت‏ ‏های‏ ‏فراخ‏ ‏و‏ ‏نگاهبان‏ ‏سرزمین‏ ‏های‏ ‏آریایی‏ ‏است‏ ‏ـ‏ ‏مطالعه‏ ‏کرده‏ ‏اند،‏ ‏به‏ «‏اَرِدوی‏ ‏سورا‏ ‏اَناهیتا‏»‏ Aredvi sura Anahita‏ ‏اُوردوی‏ ‏سورا‏ ‏آناهیتا‏ ‏یا‏ ‏ردوی‏ ‏سورا‏ ‏آناهیتا‏»‏ ‏ـ‏ ‏که‏ ‏آب‏ ‏و‏ ‏برکت‏ ‏را‏ ‏نصیب‏ ‏دشتهای‏ ‏پهناور‏ ‏و‏ ‏گسترده‏ ‏پارس‏ ‏نموده‏ ‏ـ‏ ‏نپرداخته‏ ‏اند‏. ‏پرستش‏ ‏و‏ ‏ستایش‏ ‏آناهیتا‏ (
‏اَناهید‏) ‏یک‏ ‏جریان‏ ‏دینی‏ ‏بسیار‏ ‏کهن‏ ‏می‏ ‏باشد،‏ ‏که‏ ‏سال‏ ‏ها‏ ‏بعد‏ ‏در‏ ‏اندیشه‏ ‏دینی‏ ‏شاهان‏ ‏هخامنشی‏ ‏و‏ ‏سپس‏ ‏ساسانی‏ ‏نیز‏ ‏بخوبی‏ ‏خود‏ ‏را‏ ‏نمایان‏ ‏می‏ ‏سازد‏.
‏«‏نیبرگ‏»‏ ‏معنای‏ ‏آناهیتا‏ ‏را‏ «‏آبدار‏ ‏زورمند‏ ‏نیالوده‏»‏ ‏می‏ ‏داند‏. «‏آبان‏ ‏یشت‏»‏ ‏اوستا‏ ‏در‏ ‏ستایش‏ ‏فرشته‏ ‏آب،‏ ‏ناهید‏ ‏است‏ ‏و‏ ‏هم‏ «‏آبان‏ ‏نیایش‏»‏ ‏در‏ ‏ستایش‏ ‏این‏ ‏فرشته‏ ‏است‏. ‏واژه‏ «‏اردویسورآناهیتا‏»‏ ‏که‏ ‏نام‏ ‏کامل‏ ‏ناهید‏ ‏است‏ ‏مرکب‏ ‏از‏ ‏جزء‏ «‏ارد‏»‏ ‏به‏ ‏معنی‏ ‏بر‏ ‏آمدن‏ ‏و‏ ‏فزودن‏ ‏و‏ ‏بالیدن‏ ‏است‏. ‏سور‏ ‏به‏ ‏معنی‏ ‏قوی‏ ‏و‏ ‏قادر‏ ‏ـ‏ ‏و‏ ‏در‏ ‏سانسکریت‏ ‏به‏ ‏معنی‏ ‏نام‏ ‏آور‏ ‏و‏ ‏دلیر‏ ‏است‏. ‏آناهیتا‏ ‏مرکب‏ ‏از‏ ‏جزء‏ «‏ا‏»‏ (‏حرف‏ ‏نفی‏) ‏و‏ «‏آهیت‏»‏ (‏چرکین‏ ‏و‏ ‏پلید‏) ‏و‏ ‏روی‏ ‏هم‏ ‏به‏ ‏معنای‏ ‏پاک‏ ‏و‏ ‏بدون‏ ‏عیب‏ ‏و‏ ‏دور‏ ‏از‏ ‏پلیدی‏ ‏است‏. ‏زیرا‏ ‏اَناهید،‏ ‏ایزد‏ ‏موکل‏ ‏و‏ ‏سرپرست‏ ‏آب‏ ‏ها‏ ‏و‏ ‏سرچشمه‏ ‏مینوی‏ ‏آب‏ ‏هاست‏. ‏آبان‏ ‏نیایش‏ ‏که‏ ‏از‏ ‏آن‏ ‏سخن‏ ‏گفتیم،‏ ‏نیایشی‏ ‏است‏ ‏ویژه‏ ‏آب‏ ‏که‏ ‏در‏ ‏اوستا‏ ‏با‏ ‏نام‏ ‏های‏ «‏آبزور‏ ‏نیایش‏»‏ ‏و‏ «‏آبزور‏ ‏بُن‏»‏ ‏نیز‏ ‏خوانده‏ ‏شده‏ ‏است‏. ‏روز‏ ‏دهم‏ ‏هر‏ ‏ماه‏ ‏که‏ ‏آبان‏ ‏نام‏ ‏دارد،‏ «‏آبان‏ ‏نیایش‏»‏ ‏خوانده‏ ‏می‏ ‏شود‏. ‏این‏ ‏نیایش‏ ‏در‏ ‏روز‏ ‏و‏ ‏معمولاً‏ ‏در‏ ‏کنار‏ ‏رودها‏ ‏و‏ ‏جویبارها‏ ‏و‏ ‏آب‏ ‏های‏ ‏روان‏ ‏خوانده‏ ‏می‏ ‏شود‏: ‏می‏ ‏ستایم‏ ‏آب‏ ‏را‏ ‏که‏ ‏آفریده‏ ‏اهورامزداست‏. ‏ستایش‏ ‏می‏ ‏کنم‏ ‏تو‏ ‏را،‏ ‏ای‏ ‏اَرِدویسور‏ ‏اَناهیتا،‏ ‏می‏ ‏ستایم‏ ‏تو‏ ‏را‏ ‏که‏ ‏نمایا‏ ‏نگاه‏ ‏همه‏ ‏ی‏ ‏آبهای‏ ‏پاک‏ ‏و‏ ‏درخشانی‏ ‏و‏ ‏نمازت‏ ‏می‏ ‏گزارم‏ ‏برای‏ ‏خشنودی‏ ‏اهورامزدا‏ ‏که‏ ‏آفریده‏ ‏اش‏ ‏هستی‏ … ‏بپرستیم‏ ‏اهورامزدای‏ ‏فرهمند‏ ‏و‏ ‏روان‏ ‏اراده‏ ‏را،‏ ‏و‏ ‏بستاییم‏ ‏همه‏ ‏ی‏ ‏آب‏ ‏های‏ ‏پاک‏ ‏را‏ ‏که‏ ‏داده‏ ‏ی‏ ‏اهوراست‏ ‏و‏ ‏آن‏ ‏ایزد‏ ‏بزرگ‏ ‏را‏ ‏که‏ ‏آب‏ ‏های‏ ‏مزدا‏ ‏داده‏ ‏را‏ ‏زیر‏ ‏گام‏ ‏دارد‏ ‏و‏ ‏سرپرست‏ ‏است‏ … ‏آناهیتا‏ ‏ایزد‏ ‏نگاهبان‏ ‏آب‏ ‏و‏ ‏فرشته‏ ‏انوثت‏ ‏و‏ ‏زیبایی‏ ‏ـ‏ ‏که‏ ‏یونانیان‏ ‏او‏ ‏را‏ «‏آرتمیس‏ ‏آنائیتیس‏»‏ ‏خوانده‏ ‏و‏ ‏لقب‏ ‏الهه‏ ‏عصمت‏ ‏و‏ ‏عفت‏ ‏یونانی‏ ‏را‏ ‏بدو‏ ‏داده‏ ‏بودند‏ ‏ـ‏ ‏را‏ ‏می‏ ‏توان‏ ‏با‏ «‏ایشتَر‏»‏ ‏ربه‏ ‏النوع‏ ‏سومری،‏ ‏آفرودیت‏ Aphrodite‏ ‏الهه‏ ‏یونانی‏ [‏دیانا‏ ‏در‏ ‏روم‏] ‏و‏ ‏الهه‏ «‏کریرشه‏»‏ ‏در‏ ‏ایلام‏ ‏مقایسه‏ ‏و‏ ‏تطبیق‏ ‏نمود‏.
‏در‏ ‏کتیبه‏ ‏های‏ ‏هخامنشی‏ ‏از‏ ‏زمان‏ ‏اردشیر‏ ‏دوم‏ ۴۰۴) ‏ـ‏ ۳۵۸ ‏ق‏ . ‏م‏ .) ‏به‏ ‏بعد‏ ‏آناهیتا‏ ‏اهمیت‏ ‏خاصی‏ ‏یافته‏ ‏و‏ ‏ستایش‏ ‏او‏ ‏را‏ ‏در‏ ‏این‏ ‏کتیبه‏ ‏ها‏ ‏می‏ ‏بینیم‏. «‏نیایش‏ ‏آناهیتا‏ ‏و‏ ‏میترا‏ ‏که‏ ‏او‏ ‏در‏ ‏معابد‏ ‏رسم‏ ‏کرد‏ ‏و‏ ‏نام‏ ‏آنها‏ ‏را‏ ‏در‏ ‏کتیبه‏ ‏ها‏ ‏در‏ ‏ردیف‏ ‏اهورامزدا‏ ‏قرار‏ ‏داد،‏ ‏از‏ ‏علاقه‏ ‏شخصی‏ ‏او‏ ‏به‏ ‏این‏ ‏دو‏ ‏ایزد‏ ‏حاکی‏ ‏بود‏. ‏آناهیتا‏ ‏در‏ ‏معبد‏ ‏خویش‏ ‏در‏ ‏پاسارگاد‏ ‏جان‏ ‏او‏ ‏را‏ ‏از‏ ‏سوء‏ ‏قصد‏ ‏برادرش‏ ‏کوروش‏ ‏حفظ‏ ‏کرده‏ ‏بود‏ ‏و‏ ‏میترا‏ ‏این‏ ‏برادر‏ ‏را‏ ‏به‏ ‏خاطر‏ ‏پیمان‏ ‏شکنی‏ ‏سزا‏ ‏داده‏ ‏بود‏.» [‏روزگاران،‏ ‏دکتر‏ ‏عبدالحسین‏ ‏زرین‏ ‏کوب،‏ ‏ص‏ ۱۱۹].‏اما‏ ‏روشن‏ ‏است‏ ‏که‏ ‏چنین‏ ‏آیین‏ ‏و‏ ‏عقیده‏ ‏ای‏ ‏نمی‏ ‏توانست‏ ‏به‏ ‏یکباره‏ ‏از‏ ‏سوی‏ ‏اردشیر‏ ‏دوم‏ ‏هخامنشی‏ ‏انتشار‏ ‏داده‏ ‏شود،‏ ‏مگر