بررسی میزان اثربخشی پروژههای انتقال یافته های تحقیقاتی و عوامل مؤثر بر آن ۴۰ ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : ۵۱ صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

۴۲
‏بررسی‌ میزان‌ اثربخشی‌ پروژه‌های‌ انتقال‌ یافته‌های‌ تحقیقاتی‌ ‏و عوامل‌ مؤثر بر آن‌
‏چکیده
‏توسعه منابع انسانی و انتقال فناوری، از مهمترین کارکردهای محوری در توسعه کشاورزی است که با همکاری محققان، مروجان و کشاورزان حاصل می‌گردد. فقدان و یا ضعف فناوری لازم برای بسیاری از نظام های زراعی، از سوی ‏اکثر‏ صاحب نظران بعنوان یکی از نتایج و پدیده های حاصل از ضعف ارتباط بین محققان، مروجان و کشاورزان قلمداد گردیده است. تطابق دانش فنی و روشهای مورد توجیه با شرایط بهره برداران در هر منطقه، یکی از مسایل مهم در افزایش تولید و توسعه کشاورزی است. پروژه‌های تحقیقی-‏ ترویجی، تحقیقی-‏ تطبیقی‏ و‏ روز مزرعه، ‏از جمله‏ پروژه‌ها‏ی انتقال یافته ها هستند که در صددند تا ‏ ارتباط بین محققان، مروجان و بهره برداران‏ را‏ مستحکم‌تر ‏کنند‏. هدف ‏اصلی این مقاله‏، بررسی اثربخشی‏ این پروژه ها ‏ ‏وتحلیل‏ عوامل مؤثر بر آن است. جامعه آماری تحقیق شامل کشاورزان همکار و غیرهمکار در پروژه‌های انتقال یافته‌ها بوده است‏ که از آن میان تعداد‏ ‏۱۲۶‏ نفر کشاورز همکار و ‏۱۳۵‏ نفر‏ ‏کشاورز غیرهمکار ‏از‏ شش استان آذربایجان غربی، کرمان، همدان، گلستان، خوزستان و خراسان ‏به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند.‏ ابزار جمع آوری داده‌ها‏ دو نوع‏ پرسشنامه‏ ای‏ ‏بود که ‏پایا‏ی‏ی ‏آن‏ها‏ بر اساس آلفای کرنباخ با مقدار‏ بیش از ۰/۷۰‏ مورد تایید قرار گرفت‏.‏ برای تحلیل داده
۲
‏‌‏ها‏، علاوه بر آمار توصیفی، از آزمونهای ‏ضریب ‏همبستگی، رگرسیون چند متغیره، من ویتنی، تی استیودنت ‏و‏ کروسکال والیس استفاده ‏گردید.‏ نتایج ‏یافته ها نشان داد که ‏میزان علاقمندی و آمادگی کشاورزان برای شرکت در پروژه‌های انتقال یافته‌ها به ترتیب اولویت شامل پروژه‌های تحقیقی‏-‏ ترویجی، روز مزرعه‏ و‏ تحقیقی‏-‏ تطبیقی ‏می‏‌‏باشد‏. دلایل عدم بکارگیری توصیه‌های فنی‏،‏ حاصل از پروژه‌های انتقال یافته‌ها به ترتیب اولویت، عدم دسترسی بموقع به نهاده‌ها، عدم اطلاع کافی، ‏از نحوه بکارگیری توصیه‏‌‏های فنی ‏عدم کارایی یافته‌ها و توصیه‌ها ، هزینه اضافی‏ و‏ عدم تطابق توصیه‌ها با شرایط کشاوزان قلمداد شده است. در مقایسه کشاورزان همکار و غیرهمکار پروژه‌ها، مشخص گردید که از نظر تعداد دفعات دریافت وام، تعداد تماس با کارشناسان و مروجان، شرکت در کلاسها و بازدیدهای ترویجی، مقدار عملکرد گندم آبی و دیم، میزان آشنایی با پروژه‌ها و میزان بکارگیری توصیه‌ها، بین دو گروه‏ از‏ کشاورزان مورد مطالعه تفاوت معنی‌داری وجود دارد.
‏کلمات کلیدی: پروژه‏‌‏های انتقال یافته‏‌‏ها، پروژه‏‌‏های تحقیقی ‏–‏ ترویجی، پروژه‏‌‏های تحقیقی، تطبیقی، روز مزرعه
‏ مقدمه
۳
‏ تغییر روش‌های سنتی تولید به روش‌های جدید و مبتنی بر اصول علمی ، یکی از مهمترین عوامل دستیابی به توسعه کشاورزی است‏ ‏که این مهم با همکاری محققان، مروجان و کشاورزان حاصل می‌گردد.‏ ‏پارسل و اندرسون (۱۹۹۷) ، فقدان تکنولوژی لازم ‏و مناسب ‏برای بسیاری از سیستم‌های معمول زراعی‏ را‏ به خاطر ارتباط ضعیف بین محققان، مروجان و کشاورزان ‏می دانند.‏ ریل وساندز (۱۹۸۹) نقش کشاورزان را حتی بالاتر از همکاری در آزمایش‌های داخل مزرعه یا آنفارم می‌دانند‏ و اعتقاد دارند که‏ ارتباط با کشاورزان باید در حدی باشد که اطمینان بدهد تحقیقات‏ انجام گرفته در راستای‏ نیازها و رفع مشکلات کشاورزان است.‏ ‏اگبامو (۲۰۰۰) و ماندی (۱۹۹۲)، ‏برای ترویج ‏دو نقش ارتباطی‏ ‏و تسهیلگری ‏در خصوص‏ تعیین نیازهای فنی و تحقیقاتی کشاورزان، اجرای ‏تحقیقات تطبیقی‏ در مزارع کشاورزان، ‏ارزیابی‏ مشارکتی و انجام ب‏عض‏ی فعالیتهای گروهی ‏و مشترک ‏با همکاری محققان و کشاورزان ‏قایلند‏ (Agbamu,2000) ‏ و .(Mundy, 1992)‏
‏از نظر ‏سوانسون و همکاران،‏ (۱۳۸۱) ت‏ولید فناوری، شامل برنامه‏‌‏ریزی، مدیریت و اجرای فعالیت‏‌‏های تحقیقی در راستای توسعه، سنجش، سازگار کردن و آزمایش کردن فناوری
۵
‏‌‏های پیشرفته کشاورزی برای کشاورزان و دیگر بهره‏‌‏برداران است‏ که ‏مراحل‏:‏ تحقیق و کشف‏،‏ آزمون صحرایی یافته‌ها‏،‏ ‏ارایه یافته‌های جدید به کشاورزان‏ و ‏کمک در بکارگیری فناوری و یافته‌های جدید‏ ‏را‏ شامل می شود. این فرآیند می تواند در قالب یک ‏نظام فناوری کشاورزی‏ تحقق یابد‏ ((ATS1- ATS: Agricultural Technology System
)‏ که ش‏امل همه افراد، گروهها، سازمان‏ ‏ها و موسساتی است که مشغول تولید، توسعه و اشاعه فناوری‌های جدید و فناوری موجود است‏ (Kaimowite,1991)‏. ‏از سوی‏ ‏دیگر، رولینگ‏ ‏نیز نظام دانش و اطلاعات کشاورزی ‏(( ۲-‏ AKIS: Agricultural Knowledge and Information System
(AKIS‏ را ‏گروهی از افراد و یا سازمان‏ ‏های کشاورزی، و ارتباط و تعامل بین آنها‏ می داند‏ که ‏در‏ فرآیند تولید، تبدیل، انتقال، ذخیره سازی، بازیابی و اصلاح، تکامل، نشر و کاربرد دانش و اطلاعات، با هدف استفاده از آنها در تصمیم‌گیری، حل مشکلات و نوآوری در کشاورزی کشور‏،‏ درگیرند‏ (Roling,1990)‏ .
‏فقدان یک رابطه کاری و نظام‌مند‏ ‏بین سازمان‌های تحقیقی‏ -‏ ترویجی و گروههای مختلف کشاورزان یکی از مهمترین مسائل نظام‌های دانش کشاورزی در اکثر کشورهای در حال توسعه، از جمله در ایران می‌باشد. (کرمی دهکردی، ۱۳۷۷).‏یکی از روشهای ارتباط فعالیت‏‌‏های تحقیق و ترویج در چار